در بیمارانی که مبتلا به نارسایی سرویکس هستند، سرکلاژ از طریق شکم به جای سرکلاژ ترانس واژینال انجام می‌شود. این رویکرد به منظور کاهش خطر سقط جنین و یا زایمان زودرس انجام می‌شود.
کاندید مناسب روش سرکلاژ ترانس شکمی
روش سرکلاژ ترانس شکمی نسبت به روش سرکلاژ ترانس واژینال یک روش تهاجمی‌تر است به خصوص اگر به جای روش لاپاراسکوپی از روش لاپاراتومی استفاده شود و در نهایت زایمان به شیوه‌ی سزارین انجام می‌شود. بنابراین افرادی که برای این روش درمانی انتخاب می‌شوند معمولاُ دچار شرایط ویژه‌ای هستند که این روش درمان به آنها توصیه می‌شود.
به طور کلی روش سرکلاژ ترانس شکمی به بیماران مبتلا به نارسایی دهانه رحم که یک و یا دو معیار زیر را داشته باشند توصیه می‌شود:
- بیمارانی که به دلیل کوتاه بودن بیش از حد دهانه‌ی رحم، قطع شدن دهانه رحم، زخم دهانه‌ی رحم و یا سایر نواقص در دهانه رحم انجام سرکلاژ به روش ترانس واژینال برای آنها امکان پذیر نیست.
- شکست زایمان قبلی با روش سرکلاژ ترانس واژینال: سرکلاژ ترانس شکمی به مادرانی که در گذشته سرکلاژ ترانس واژینال داشته‌اند اما پیش از 28 هفته زایمان تک قلو داشته‌اند، پیشنهاد می‌شود.
در چه مواردی روش سرکلاژ ترانس شکمی توصیه نمی‌شود
عواملی که موجب می‌شود روش سرکلاژ ترانس شکمی روش مناسبی نباشد عمدتاُ به دلیل مشکلات بالینی است که مهمترین آنها عبارتند از:
- ناهنجاری‌های جنین که احتمال زنده ماندن را کاهش می‌دهد.
- عفونت داخل رحمی یا کوریوآمنیونیت
- خونریزی رحم به صورت فعال
- آغاز علائم زایمان زودهنگام
- پارگی زودهنگام غشاها پیش از زایمان
- مرگ جنین
جفت سرراهی در اغلب موارد به عنوان مانع سرکلاژ در نظر گرفته نمی‌شود اما شرایط این بارداری جهت انجام سرکلاژ باید به دقت بررسی شود.
در حاملگی‌ها دوقلو به دلیل بزرگ شدن زودهنگام رحم و سخت شدن دسترسی به قسمت پایین رحم با روش باز و یا لاپاراسکوپی، جراحان توصیه می‌کنند که سرکلاژ زودتر انجام شود.
به چه دلایلی روش سرکلاژ ترانس شکمی روش بهتری است؟
نتایج موثر با روش سرکلاژ ترانس شکمی بنا به چند دلیل ایجاد می‌شود که مهمترین آنها عبارتند از:
- بخیه‌ها در فاصله‌ی نزدیک‌تری قرار می‌گیرند.
- کاهش احتمال حرکت بخیه‌ها پس از بزرگ شدن رحم
- عدم قرار گرفتن جسم خارجی در واژن که ممکن است باعث عفونت و التهاب شود.
- سرکلاژ ترانس شکمی، میزان زایمان زودرس را کاهش می‌دهد.
- قرار گرفتن سرکلاژ در سطح دهانه داخلی
- باقی ماندن سرکلاژ برای بارداری‌های آینده
زمان مناسب برای سرکلاژ شکمی
بیمارانی که کاندید مناسب سرکلاژ شکمی هستند بهتر است در اوایل بارداری و زمانی که جنین با روش سونوگرافی مورد بررسی قرار گرفت، سرکلاژ را انجام دهند.
در برخی مطالعات انجام شده سرکلاژ شکمی پیش از بارداری منجر به افزایش موفقیت بارداری (بیش از 34 هفته) شده است و عوارض جراحی جدی مانند آسیب به مثانه و یا خونریزی کمتر دیده شده شد.
آمادگی‌های پیش از انجام جراحی سرکلاژ
پیش از شروع جراحی یک سوند در مثانه قرار داده می‌شود، زیرا پر شدن مثانه در هنگام جراحی می‌تواند موجب انسداد و اختلال در هنگام جراحی شود.
نحوه انجام سرکلاژ در افراد نارسایی سرویکس
معمولاُ روش سرکلاژ باز به دلیل عوارض کمتر نسبت به روش لاپاراسکوپی انتخاب می‌شود.
مراحل کلی جراحی بدین ترتیب است:
- با توجه به نظر بیمار و جراح، روش بیهوشی عمومی و یا نخاعی ممکن است انتخاب شود.
- وضعیت بیمار معمولاُ به صورت خوابیده به پشت است اما اگر سونوگرافی ترانس واژینال و یا معاینه‌ی واژینال حین جراحی لازم باشد وضعیت بیمار به حالت لیتوتومی تغییر داده می‌شود.
- یک برش عرضی و یا عمودی بر روی شکم ایجاد می‌شود.
- پس از اینکه رگ‌های رحم توسط انگشت شست و سبابه لمس شد، باید از رحم دور شوند. جهت جلوگیری از انقباض خون در رحم و اختلال در عملکرد جفت، باید جوانب احتیاط را به طور کامل رعایت کرد.
- نواری مرسیلن (از جنس پلی استر) با طول 15 سانتی متر و عرض 5 میلی‌متر از فضای بدون عروق از قسمت جلو به سمت قسمت عقب فرستاده می‌شود. از بخیه پلی پروپیلن به جای نوار مرسیلن ممکن است استفاده شود اما استفاده از نوار مرسلین به دلیل سطح بزرگتری که ایجاد می‌نماید ترجیح داده می‌شود.
- در حین جراحی از سونوگرافی جهت بررسی ضربان قلب جنین استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود جریان خون رحمی در حین جراحی دچار اختلال نشده باشد.
- پس از پایان عمل، برش‌ها بخیه و محل زخم پانسمان می‌شود.
عوارض سرکلاژ در افراد نارسایی سرویکس
سرکلاژ در افراد نارسایی سرویکس، ممکن است عوارضی مانند موارد گفته شده در زیر را به دنبال داشته باشد:
- خونریزی
- عفونت رحم
- سقط جنین طی دو هفته پس از سرکلاژ
- پاره شدن زودهنگام غشاهای پیش از زایمان
- کوریوآمنیونیت (عفونت کیسه أب)
- نارسایی جفت
- پارگی رحم
- عفونت زخم
- آسیب به مثانه و یا روده کوچک
- فیستول رکتوواژینال
زایمان پس از سرکلاژ در افراد نارسایی سرویکس
برای افرادی که سرکلاژ شکمی انجام می‌دهند جهت جلوگیری از خطر پارگی رحم در هنگام زایمان باید زایمان سزارین در هفته‌های 36 تا 37 بارداری برنامه ریزی شود.
بیمارانی که پیش از 36 هفته‌ی بارداری علائم زایمان زودرس را داشته باشند در صورتی که سن حاملگی بیشتر از 34 هفته باشد، پس از شروع انقباضات منظم رحم بلافاصله زایمان به روش سزارین انجام می شود.
جهت سزارین یک برش هیسترکتومی در بالای قسمت سرکلاژ ایجاد می‌شود.
مدیریت سرکلاژ پس از زایمان
می‌توان سرکلاژ را در هنگام زایمان برداشت و یا در صورتی که بیمار قصد بارداری مجدد داشته باشد ممکن است بخیه‌ها برای بارداری بعدی باقی بمانند.
باقی ماندن سرکلاژ برای مدت طولانی پس از زایمان ممکن است موجب عوارضی مانند عفونت و یا حرکت سرکلاژ به سمت واژن شود.
