هیسترکتومی برداشتن رحم در زنان است که گاهی برای درمان برخی از بیماری ها انجام می‌شود و زمانی این تصمیم از سوی پزشک گرفته می‌شود که راه دیگری برای درمان وجود نداشته باشد. در این مطلب به جراحی هیسترکتومی و تمام موارد مربوط به آن می‌پردازیم بنابراین در صورتی که به دنبال اطلاعات کامل در این زمینه هستید با ما همراه باشید.
هیسترکتومی چیست؟
هیسترکتومی عمل جراحی است که در طی آن رحم و احتمالاً دهانه رحم (سرویکس) برداشته شده و در بعضی موارد بافت و اندام‌های اطراف رحم مانند لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها نیز حذف می‌شوند. رحم به عنوان محلی برای نگهداری و رشد جنین در دوران بارداری شناخته شده و پوشش آن در هر ماه در دوران قاعدگی می‌ریزد و خون ناشی از آن در طول دوره پریود از بدن خارج می‌شود؛ بنابراین با انجام هیسترکتومی و جراحی برداشتن رحم، قابلیت باروری زن از بین رفته و دوره‌های پریودی او قطع می‌شود.
در واقع این عمل باعث می‌شود که زنان دیگر پریود نشده و امکان بارداری برای آنها وجود نداشته باشد. جراحی هیسترکتومی به دلایل گوناگونی از جمله خونریزی غیر طبیعی، پرولاپس رحم، فیبروز و سرطان رحم ممکن است انجام شود. مدت زمان لازم برای بهبودی کامل و گذراندن دوره نقاهت این عمل، معمولاً حدود ۴ تا ۶ هفته است؛ البته این مدت زمان ممکن است به دلیل نوع عمل انجام شده، شرایط جسمی فرد و … متغیر باشد.
موارد انجام جراحی هیسترکتومی
- فیبروم رحم: فیبروم توده های غیر سرطانی در دیواره رحم هستند که می توانند باعث درد شدید قاعدگی یا خونریزی در برخی از زنان شوند.
- خونریزی شدید یا غیر معمول قاعدگی: تغییر در میزان هورمون ها، عفونت، سرطان یا فیبروم می تواند منجر به خونریزی طولانی مدت و شدید شود.
- افتادگی رحم: افتادگی رحم که در واقع خارج شدن رحم از محل معمول خود در واژن است که در زنانی که چندین بار زایمان طبیعی داشته اند بیشتر دیده می شود و همچنین ممکن است بعد از یائسگی یا به دلیل چاقی نیز اتفاق بیفتد.
- آندومتریوز: این بیماری زمانی اتفاق می افتد که بافت رحم در خارج از رحم و روی تخمدان ها رشد می کند و می تواند باعث درد شدید و خونریزی و لکه بینی بین قاعدگی شود.
- آدنومیوز: در آدنومیوز، بافت رحم در داخل دیواره رحم شروع به رشد می کند و می تواند باعث ضخیم شدن دیواره رحم، درد و خونریزی شدید شود.
- سرطان: سرطان رحم، سرطان تخمدان یا سرطان دهانه رحم. در صورتی که یکی از نواحی تخمدان، رحم، آندومتر یا دهانه رحم سرطان داشته باشد، هیسترکتومی می تواند بهترین گزینه درمانی باشد.
انواع روش های هیسترکتومی
هیسترکتومی با توجه به شرایط بیمار، از طریق روش های مختلفی انجام می شود که شامل موارد زیر می باشد:
هیسترکتومی کامل
در هیسترکتومی کامل یا هیسترکتومی توتال رحم، متخصص زنان و زایمان رحم بیمار را به طور کامل تخلیه می کند. دوره نقاهت این روش از 6 هفته تا 2 ماه می باشد. این نوع هیسترکتومی را می توان از طریق شکم یا واژن انجام داد که زمان بهبودی در آن کاهش پیدا می کند.
هیسترکتومی گسترده
این نوع عمل که به آن هیسترکتومی رادیکال نیز گفته می شود، شامل برداشتن رحم، دهانه رحم، واژن فوقانی و بافت اطراف آن توسط متخصص زنان می باشد. این نوع هیسترکتومی در مواقعی انجام می شود که وجود سرطان پیشرفته تشخیص داده شده است.
هیسترکتومی ساب توتال
هیسترکتومی ساب توتال روشی است که در آن فقط دو سوم قسمت بالایی رحم برداشته می شود و یک سوم دیگر قسمت پایینی رحم باقی می ماند. این روش برای خانم هایی که تست پاپ اسمیر در آنها طبیعی است و سرطان تشخیص داده نشده، مناسب می باشد. در ضمن مشکلات جنسی ناشی از این روش در زنان کمتر از هیسترکتومی کامل می باشد.
سالپنگو اوفورکتومی
سالپنگو اوفورکتومی نوعی هیسترکتومی است که در آن متخصص زنان تخمدان‌ها را همراه یا بدون لوله های فالوپ خارج می کند. این جراحی پیشگیرانه در مواقعی انجام می شود که احتمال سرطان سینه، لوله فالوپ یا تخمدان وجود داشته باشد. در طی این عمل، هورمون های جنسی زنانه تعادل خود را از دست اده و یائسگی مصنوعی آغاز می‌شود.
هیسترکتومی برای چه کسانی مناسب است؟
خانم‌هایی که با مشکلاتی مانند فیبروز رحم، افتادگی رحم، آندومتریوز یا سرطان رحم روبرو بوده و یا با خونریزی غیر عادی رحم در دوران پریود مواجه می‌شوند، معمولا کاندیدای مناسبی برای جراحی هیسترکتومی هستند. اما لازم است برای تشخیص دقیق علائم این دسته از بیماری‌ها و انتخاب بهترین روش درمان حتما به پزشک مراجعه کنید.
زیرا پس از این جراحی، قابلیت باروری فرد از بین می‌‍رود و برخی از خانم‌ها ممکن است با این واقعیت مشکل داشته و ناراحتی‌هایی را تجربه کنند؛ بنابراین، افرادی که سابقه افسردگی داشته و یا پذیرش این واقعیت برای آنان دشوار است، باید قبل از انجام این عمل، تمام جوانب را مورد بررسی قرار داده و حتما با پزشک خود مشورت کنند.
جراحی هیسترکتومی چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان مورد نیاز برای انجام هیسترکتومی به نوع عمل، نوع و شدت عارضه و همچنین وضعیت بیمار بستگی دارد. اگر هیسترکتومی به روش جراحی باز انجام شود، احتمالاً به دلیل بزرگ بودن برش مورد نیاز، زمان بیشتری طول می‌کشد. اما در صورتی که این عمل به روش‌های واژینال، لاپاراسکوپی و یا رباتیک انجام شود، زمان مورد نیاز برای انجام آن کمتر خواهد بود.
به طور کلی، هیسترکتومی باز ممکن است حدود 2 تا 3 ساعت زمان ببرد، در حالی که در هیسترکتومی واژینال و لاپاراسکوپی ممکن است زمان کمتری، تقریباً 1 تا 2 ساعت، برای انجام این عمل لازم باشد. همچنین، در هیسترکتومی رباتیک، به دلیل پیچیدگی‌های فنی، ممکن است زمان مورد نیاز برای انجام بیشتر از سایر روش‌ها باشد. به طور کلی، مدت زمان لازم برای انجام جراحی هیسترکتومی به شرایط هر فرد و نوع جراحی انتخابی وابسته است.
درباره هیستروسکوپی بیشتر بخوانید.
عوارض هیسترکتومی
جراحی هیسترکتومی مانند هر جراحی دیگری دارای عوارضی مانند عفونت، خونریزی و خطرات مرتبط با داروهای بیهوشی می باشد. هیسترکتومی ممکن است عوارضی مانند عفونت روده، مثانه و مجاری ادراری را در پی داشته باشد. همچنین اگر بیمار در سنین قبل از یائسگی باشد و همزمان با هیسترکتومی تخمدان های او برداشته شود، علائم یائسگی معمولاً پس از چند روز نمایان می شود. این علائم می تواند شامل خشکی واژن، گرگرفتگی، اختلالات خلقی، ناراحتی در حین مقاربت و موارد دیگر باشد. برای درمان این مشکلات حتما با متخصص زنان مشورت کنید.
سخن پایانی
در انتها با توجه به این که عمل هیسترکتومی یا برداشتن رحم از حساسیت بالایی برخوردار است، توصیه می شود جهت انجام آن از به بهترین متخصص زنان در سعادت آباد که مهارت بالایی در جراحی دارد و می تواند با تجربه خود بهترین نوع و روش هیسترکتومی را انجام دهد بهره مند شوید تا عوارض جانبی جراحی هیسترکتومی به حداقل برسد.
