بارداری خارج از رحم چگونه اتفاق میافتد و به چه دلایلی بروز پیدا میکند؟ از کجا بفهمیم به بارداری خارج از رحم گرفتار شدهایم؟ حاملگی خارج رحمی چه علائم و نشانههایی دارد؟
حاملگی خارج رحمی به نوعی از بارداری گفته میشود که در آن، تخمک بارور شده در جایی خارج از رحم مانند لولههای فالوپ که تخمدانها را به رحم متصل میکنند، جایگذاری شود. این نوع بارداری از این جهت نگرانکننده و خطرناک است که مکانهای خارج از رحم به عنوان مثال لوله فالوپ، بستر مناسبی برای رشد و تکامل جنین نبوده و ادامه این نوع بارداری میتواند عوارض مختلف و جبرانناپذیری از جمله خونریزی را به دنبال داشته و برای سلامتی مادر یک وضعیت تهدیدکننده باشد. به همین دلیل لازم است تا با مراجعه و انجام معاینات منظم توسط پزشک متخصص، از سلامت بارداری خود اطمینان حاصل کرده و در صورت تشخیص حاملگی خارج از رحم نیز، بتوانید در زمان مناسب برای انجام مراحل درمانی لازم، اقدام کنید.
علائم بارداری خارج از رحم
میتوان گفت بارداری خارج از رحم، علامت مشخصی نداشته و تنها از طریق اسکن، سونوگرافی و … مشخص خواهد شد. همچنین برای تشخیص به موقع بارداری خارج رحمی، باید به طور منظم به بهترین متخصص زنان در سعادت آباد مراجعه کنید و با انجام معاینات لازم و آزمایشات مختلف، اسکن، سونوگرافی و …، تحت نظر پزشک متخصص باشید.
اما شایعترین علائم بارداری خارج از رحم که معمولا در هفتههای ۴ و ۱۲ حاملگی بروز پیدا میکند، شامل موارد زیر بوده که باید نسبت به آنها، آگاهی لازم را داشته باشید:
- احساس درد در ناحیه سرشانهها
- احساس درد یکطرفه در قسمت زیر شکم
- وجود خونریزی واژن یا ترشحات آبکی قهوهای
- احساس سوزش و ناراحتی در هنگام دفع ادرار
بیشتر بخوانید: مراقبت های بارداری
دلایل بارداری خارج از رحم
شکلگیری بارداری خارج رحمی گرچه هنوز دلیل مشخص و قطعی ندارد، اما بیماریها و عواملی وجود دارد که احتمال بروز آن را بیشتر کرده و به این ترتیب، زمینهساز این نوع بارداری خواهند بود؛ در ادامه نیز به این عوامل و بیماریها پرداختهایم:
- بیماری التهابی لگن (PID): این بیماری شامل یک نوع التهاب و عفونت در دستگاه تولید مثل زنان بوده که غالبا قسمت فوقانی آن شامل رحم، لولههای فالوپ، ناحیه داخلی لگن و … را درگیر خواهد کرد. این بیماری با ایجاد اختلال در عملکرد صحیح این اندامها، میتواند خطر بروز بارداری خارج رحمی را در فرد افزایش دهد.
- سابقه حاملگی خارج از رحم: افرادی که قبلا حاملگی خارج از رحم را تجربه کردهاند، بیشتر از سایر افراد در معرض بروز این نوع حاملگی بوده و خطر شکلگیری آن را در بدن خود تا 10% افزایش خواهند داد.
- سابقه انجام جراحیهای قبلی در قسمتهای مختلف دستگاه تناسلی مانند لولههای فالوپ. جراحی توبکتومی برای پیشگیری از بارداری، نمونهای از این جراحیها به شمار میآید.
- سابقه استفاده از روشهای درمانی ناباروری: مصرف داروهای مخصوص تحریک تخمکگذاری و آزاد شدن تخمک، احتمال شکلگیری بارداری خارج از رحم را افزایش خواهند داد.
- باردار شدن با وجود دستگاه داخل رحمی IUD گرچه یک بسیار نادر بوده و از احتمال کمی برخوردار است، اما در صورتی که رخ دهد، ریسک بارداری خارج رحمی بالایی خواهد داشت.
- سیگار کشیدن و استعمال دخانیات نیز، احتمال بروز این نوع باردرای را افزایش خواهد داد.
- افزایش سن: خطر بارداری خارج از رحم با افزایش سن بیشتر شده و بیشترین خطر متوجه زنان در بازه سنی ۳۵ تا ۴۰ ساله خواهد بود.
- نواقص و مشکلات مربوط به لولههای فالوپ مانند باریک بودن، مسدود شدن و … نیز میتواند مسیر انتقال تخمک بارور شده به رحم را با اختلال مواجه کرده و سبب بارداری خارج از رحم شود.
درمان حاملگی خارج از رحم
درمان حاملگی خارج از رحمی به معنای پایان حاملگی بوده و شامل سه روش درمانی است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
- مدیریت حاملگی: قدم اول برای درمان بارداری خارج از رحمی، مدیریت حاملگی تحت نظر بهترین متخصص زنان است که در این روش، پزشک میکوشد تا تخمک بارور شده به خودی خود از بین رفته و این حاملگی خطرناک، پایان یابد.
- دارودرمانی: در این روش، پزشک از داروهای قدرتمند و موثری مانند متوترکسات استفاده خواهد کرد که موجب توقف رشد تخمک شده و از این طریق به درمان و خاتمه یافتن حاملگی خارج از رحم کمک میکند.
- استفاده از روش جراحی: در این روش که در صورت موثر واقع نشدن دیگر روشهای درمانی توسط پزشک توصیه خواهد شد، تخمک بارور شده با انجام یک جراحی لاپاراسکوپی برداشته شده و به این ترتیب، بارداری خارج رحمی پایان گرفته و به خوبی درمان خواهد شد.